Het was 15 september 2021 tijdens een pianoconcert van Iris Hond bij het openluchttheater Caprera in Bloemendaal, dat ik geïnspireerd werd voor deze blog over het thema gevoelens delen. Het was mijn eerste theaterbezoek sinds veel te lange (Corona)tijd. Iris speelde die avond stukken van zowel háár als mijn favoriete componist: Ludovico Einaudi, gecombineerd met eigen nummers en zang.
Bij de aankondiging van het nummer ‘Blijf’ (zie onderaan deze blog voor het filmpje), vertelde Iris dat ze dit schreef toen ze zich erg verdrietig voelde. In plaats van zichzelf af te zonderen en alleen te zijn met haar verdriet, besloot Iris toen haar gevoelens te delen met een goede vriend, hoe eng ze dat ook vond. Die dag voelde Iris hoe fijn het is om juist op dit soort kwetsbare momenten je gevoelens met iemand te kunnen delen, en dat het oké is om hulp te vragen.
Wat mij in het bijzonder raakte was toen ze zei: “Je kunt je gevoelens pas delen als je veilig voelt bij jezelf”. Hier wil ik zó graag op inhaken! Het wegstoppen van gevoelens, emoties en pijn in combinatie met een onveilig gevoel in het contact met jezelf en anderen, is een veel voorkomend thema in mijn coachpraktijk. Voor mij in ieder geval genoeg inspiratie voor een nieuwe blog.
“Blijf alsjeblieft nog even bij me. Ik zoek naar kracht en die geef jij me. Kom alsjeblieft nog even dichter. Dan wordt het straks vanzelf wat lichter”.
Songtekst ‘Blijf‘ – Iris Hond
De praktijk
Instinctief zijn we gauw geneigd om gevoelens, emoties en pijn te onderdrukken. Heel menselijk, maar dat is meestal niet wat we nodig hebben. Zo heeft iemand je vast wel eens verteld dat het tijd is om los te laten, je schouders er onder te zetten en weer verder te gaan. Helaas leven we in een maatschappij waarin ons al op jonge leeftijd wordt aangeleerd dat het beter is om bepaalde emoties te onderdrukken. Ongetwijfeld met de allerbeste bedoelingen, maar wat mij betreft slecht advies.
Want wat gebeurt er op het moment dat je je verdrietig, bang of boos voelt en je door je omgeving het idee krijgt dat dat niet oké is? Dan ga je twijfelen aan jezelf en de signalen die je lijf je op dat moment probeert te vertellen. Je doet er alles aan om het te verbergen voor de buitenwereld. Je zoekt afleiding, want emoties zijn zwak en mogen niet gezien worden. Feitelijk heb je kritiek op jezelf om wat je voelt. Met alle vervelende consequenties van dien……
Want, wanneer er geen of onvoldoende aandacht is voor gevoelens, emoties en pijn, dan komt er altijd een moment dat het keihard bij je terugkomt als stress, burn-out, depressie en, op het oog, fysieke kwalen. Het wegstoppen van gevoelens, emoties en pijn kost bovendien mega veel energie. Je loopt er op termijn helemaal op leeg. Het snijdt je af van je weg naar geluk en voldoening. Van alles waar je van houdt, of hield. Waardoor je uiteindelijk niet meer goed weet wie je bent, wat je nou eigenlijk wil en wat je kan.
Van onderdrukken naar voelen
Het onderdrukken van gevoelens en emoties is ongezond, juist het voelen kan veel leed voorkomen. Het is veel gezonder om gevoelens en emoties aan (durven) kijken, toe te laten, te ervaren en te doorvoelen. Een emotie zoekt namelijk áltijd een uitweg. Als jij een emotie onderdrukt, kan deze je lichaam niet verlaten en zet het zich vast in je lichaam (bv. pijn in je onderrug, hartkloppingen, zware deken op schouders etc.) met alle vervelende gevolgen van dien……
Er zit zoveel wijsheid achter gevoel en emotie, zie het als een hele belangrijke richtingaanwijzer. Het motiveert ons om dingen te doen die ons leven verbeteren. Toch kunnen ze ons gedrag ook tegenwerken, vaak zonder dat we het zelf doorhebben. Gevoelens en emoties zijn dan ook zeker geen eindstation waarover je geen enkele controle lijkt te hebben. Ze zijn een tussenstation op jouw eigen weg naar meer inzicht en wijsheid.
Echt durven kijken naar je gevoelens en emoties, mét of zonder hulp, is een dappere actie en kan een behoorlijke uitdaging zijn. Realiseer je dat om hulp vragen helemaal geen schande is, integendeel! Het getuigt eerder van moed en kracht dan van onvermogen. Bovendien weten twee mensen vaak meer dan een, wat je kan helpen om alles weer op een rijtje te krijgen. Elke levenservaring die je bewust hebt ‘doorvoelt’, maakt je sterker en weerbaarder. Het geeft je inzichten en maakt ook dat je anderen beter kunt begrijpen en helpen.
De eerste stap
Stilstaan en luisteren naar je gevoelens en emoties kan zeker in het begin soms eng, gek, ongemakkelijk en onwennig zijn. Wees mild voor jezelf, je intentie is goed.
De eerste stap in de goede richting is om jezelf toestemming te geven om alles te mogen voelen wat je voelt. Zonder oordeel, zonder schaamte. Want gevoelens en emoties zijn niet goed of slecht, ze zijn er gewoon.
Stel jezelf vervolgens regelmatig de vraag: Hoe voel ik mij op dit moment? Analyseer hierbij niet alleen je gedachten, maar ook je lichaam. En vraag jezelf vervolgens af: Waarom voel ik dit? Want naast het voelen zelf, is het zeker net zo belangrijk om te weten waarom we dit voelen. En dat is niet altijd even makkelijk.
Veiligheid
Er is een groot verschil tussen veilig zijn en veilig voelen. In deze blog gaat het over jezelf veilig voelen, als voorwaarde om je gevoelens en emoties te kunnen delen.
Je voelt je veilig (ook wel innerlijke veiligheid genoemd), wanneer je beschikt over voldoende zelfkennis, je eigen grenzen respecteert en goed voor jezelf zorgt. Het leren toelaten en begrijpen van emoties hoort ook bij zelfzorg.
Óf en wanneer je je veilig voelt is een individuele aangelegenheid. Het hangt sterk samen met de mate waarin je in staat bent om op een positieve manier zorg te dragen voor je eigen behoeften en gevoelens. Hoe meer je zorg draagt voor je eigen behoeften en gevoelens, des te veiliger je je voelt. Het geeft je het gevoel dat je kunt omgaan met het dagelijks leven, ongeacht de omstandigheden.
Echte veiligheid zit van binnen, in jezelf. Veel stress gerelateerde klachten ontstaan doordat mensen zich onveilig voelen in het contact met zichzelf. Hierdoor beweeg je bij jezelf vandaan en raak je jezelf uiteindelijk kwijt. Het gevoel van onveiligheid is een belangrijke reden achter menselijk gedrag.
Om meer innerlijke veiligheid te voelen, is gronding van groot belang. Gronden betekent letterlijk: de grond onder je voeten voelen en ervaren dat je stevig staat. Als je onvoldoende gegrond bent, dan mis je stevigheid, stabiliteit en balans. Door je aandacht regelmatig terug te brengen naar je lichaam en je gronding, merk je dat onveiligheid minder vat op je heeft.
Labelen
Om gevoelens en emoties te kunnen delen met iemand, is het nodig dat je gevoelens en emoties kan benoemen. Alleen al door ze van een label te voorzien, wordt de lading minder sterk. En hoe preciezer we duidelijk kunnen maken aan de ander wat er aan de hand is, hoe meer empathie en steun we kunnen verwachten. Bovendien werkt het sterk verbindend als je weet wat er in elkaar omgaat. Juist door het delen en durven vragen om hulp creëer je niet alleen nieuwe energie en oplossingen, maar ontwikkel je ook diepere en stabielere relaties. Relaties die zijn gebaseerd op wederzijds respect en vertrouwen. Mensen die van je houden willen er JUIST voor je zijn, ontneem ze deze kans niet.
Tot slot
Onderzoek wijst uit hoe gezond het delen van gevoelens en emoties is: het verlaagt de bloeddruk, verbetert je humeur en prestaties en vermindert stress en lichamelijke klachten.
Toch is het best een uitdaging om onze emoties te (her)kennen en te begrijpen. Ze komen namelijk niet met een label waarop staat aangegeven om welk gevoel het gaat, waarom het er is en wat we eraan zouden kunnen doen. We worden nou eenmaal niet geboren met kant-en-klare emotievaardigheden. Het omgaan met onze emoties is iets wat we allemaal moeten leren.
Graag bedank ik Iris Hond voor de geweldige avond, haar prachtige muziek, maar vooral voor het delen van haar persoonlijke verhaal. Opgeladen en geïnspireerd ging ik die avond weer naar huis. Iris, je hebt er absoluut weer een nieuwe fan bij!
Tip
Herken jij jezelf? Kan jij wel wat hulp gebruiken? Zo ja, dan is het coachprogramma ‘gevoelens uiten’ wellicht iets voor jou!
Ben jij een binnenvetter? Of zeggen anderen soms dat jij een binnenvetter bent? Pieker jij veel en vind je het moeilijk te praten over je gevoelens, emoties en pijn? Zou je willen dat je jezelf wat meer openstelt? Vind jij het lastig je gevoelens te labelen/benoemen? Of ben jij misschien bang om je kwetsbaar op te stellen? Bang dat mensen je zullen veroordelen of afwijzen? Of wil je juist leren om je gevoelens eerder en op een goede manier te uiten?
Stap voor stap help ik je bij het leren herkennen, erkennen, begrijpen, benoemen, uiten en reguleren van gedachten, gevoelens en emoties.
Ik nodig je graag uit voor een gratis en vrijblijvende kennismakingswandeling.
Laten we samen kijken hoe ik je verder kan helpen; zet vandaag die eerste stap!
Meer lezen?
Als geen ander weet ik hoe belangrijk het is om je emotionele vaardigheden te ontwikkelen.
Ik heb meerdere blogs geschreven rondom het thema gevoelens uiten:
- Tips voor partners bij het omgaan met een binnenvetter
- Emoties blokkeren. Als ik toen wist wat ik nu weet
- Is het lastig voor jou om je gevoel te uiten?
- Eerste Hulp voor de binnenvetter
- Verrijk je relaties(s); ontwikkel je emotionele intelligentie
- Emotionele verbinding: een essentieel ingrediënt voor je relatie
- Het leven is Hart
Is bovenstaande herkenbaar voor jou? Heb je aanvullende tips of wil je reageren? Laat dan hieronder een reactie achter.
Lifecoaching In 2012 kwam Lifecoaching op mijn pad. Lifecoaching heeft mij zoveel gebracht, ik heb zoveel geleerd over mezelf én over mijn medemens. Lifecoaching heeft mij geleerd meer inzicht te krijgen in mezelf (zelfkennis): Wie ben ik? Wat wil ik? Wat kan ik? Mijn kwaliteiten en mijn valkuilen. Mijn kernwaarden (dat wat ik belangrijk vind). Hoe ik mezelf zie versus hoe anderen mij zien. Mijn behoeften en verlangens. Het herkennen en bewaken van mijn grenzen. Mijn visie, passie, missie. Handvatten voor zelfreflectie (inzicht in eigen gedachten, gevoelens, gedrag en het gevolg hiervan). En nog heel veel meer. Ik heb geleerd om vaker stil te staan bij mezelf, contact te maken met mijn binnenste, met mijn gedachten en gevoelens. En met de woorden die daarbij horen. Tot op de dag van vandaag ben ik dankbaar voor alle inzichten en handvatten die lifecoaching mij heeft gegeven. Mede dankzij Lifecoaching heb ik de moed gehad om mezelf om te scholen, van (overspannen) directiesecretaresse naar lifecoach. Nu, ruim 10 jaar later heb ik een eigen (wandel)coachpraktijk ‘Coaching in Green’. Ik heb van mijn zwakte mijn kracht gemaakt. Al wandelend buiten in de vrije natuur of het park om de hoek, begeleid ik mijn klanten tijdens de reis van hun leven, wanneer ze zelf de weg even kwijt zijn.
