Grenzen stellen en deze vasthouden is belangrijk, want ze geven je kaders zowel in je privéleven als op het werk. Toch is het in de praktijk vaak niet zo eenvoudig als het lijkt.
Ieder mens heeft een goede balans nodig tussen draaglast en draagkracht, niemand is onuitputtelijk. Wanneer je structureel onvoldoende rekening houdt met je eigen behoeften en mogelijkheden, kan dat resulteren in oververmoeidheid en overbelasting met alle vervelende gevolgen van dien. Door het stellen van grenzen, schep je duidelijkheid; ze geven als het ware de spelregels en speelruimte weer. Je maakt er de ander mee duidelijk wat je wel en/of niet (meer) wilt of aankunt. Dit maakt dat je binnen je eigen mogelijkheden blijft en zorgt voor controle en veiligheid.
Veel mensen zijn zich niet of nauwelijks bewust van hun eigen grenzen, waardoor ze steeds vervallen in dezelfde mechanismes. Herken je dat? Dan is het belangrijk om hier snel meer inzicht in te krijgen! Zelfkennis geeft je immers bewustzijn en met bewustzijn creëer je keuzemogelijkheden en handelingsvrijheid. Als je je niet bewust bent van jouw grenzen, kun je niets doen en zal het je uiteindelijk een burn-out kunnen opleveren. Pas op het moment dat je je ervan bewust bent dat je geen grenzen stelt of ze wellicht niet tijdig genoeg herkent, kun je gaan werken aan verbetering.
Maar hoe doe je dat dan, bewustzijn creëren? Allereerst is het belangrijk te luisteren naar je eigen gevoelens en gedachten. En wat zegt je intuïtie? Waar zeg je: “Nu is het genoeg, dit vraagt te veel?” Vind jezelf belangrijk! We zijn vaak zo gewend om onszelf te vergelijken en af te meten aan anderen, waardoor we onszelf vaak onbewust op de tweede plaats zetten. Daarmee ontken je jezelf, het uniek zijn als mens en je eigenheid.
In de praktijk is het vaak zo dat je meestal eerst tegen een grens moet aanlopen, voordat je weet waar die eigenlijk ligt. Ook hierdoor wordt je je meer bewust en ga je (als het goed is) maatregelen nemen.
De ene mens heeft meer moeite met het aangeven van zijn grens dan de ander. Hoe staat dat met jou? Ben jij introvert? Blijf jij liever op de achtergrond? Heb jij weinig zelfvertrouwen? Ben jij sociaal? Zo ja, dan ben jij zeer waarschijnlijk heel vriendelijk en behulpzaam, maar heb je moeite met het aangeven van je grenzen. Klopt dat? En verder hou je waarschijnlijk ook niet van conflicten en leg je vaak het probleem bij jezelf: “Zou het soms toch aan mij liggen?” Aan de andere kant zijn er natuurlijk ook de zelfverzekerde en extroverte mensen. Die hebben over het algemeen minder moeite met het aangeven van hun grenzen en trekken gelijk aan de bel als iets niet bevalt.
Wat mij nog wel eens gebeurt, is dat áls ik mijn grens wil aangeven, ik toch vaak op het laatste moment ga aarzelen of mijn bezwaar wel redelijk is. En voor ik het weet is het moment alweer voorbij…..
Hoe kom je er nou achter of je redelijk bent of niet: Draai de situatie maar eens om:
▪ Als jij de ander was, zou je dan jouw bezwaar redelijk vinden?
▪ Als jij het gedrag van de ander zou vertonen, zou je daar dan moeite mee hebben?
Als je beide vragen met ja hebt beantwoord, kan je erop vertrouwen dat je bezwaar kunt maken; je hebt het immers van meerdere kanten bekeken.
Het kan ook zijn dat je bang bent dat de boel escaleert als jij je grens aangeeft.
In dat geval wil je dus eigenlijk liever het conflict vermijden. Bedenk dan dat een conflict niet zo makkelijk escaleert als jij maar rustig en redelijk blijft. Geef duidelijk aan wat je wilt en hou het bij jezelf! Men is vaak meer onder de indruk van iemand die rustig zegt waar het op staat, dan van iemand die boos wordt en gaat lopen schreeuwen. Loopt het toch uit de hand, dan ligt dat waarschijnlijk niet aan jou.
Door onze grenzen aan te geven leren we in feite de ander hoe ze met ons om moeten gaan. Wees hierbij redelijk en maak geen drama van kleine, onbelangrijke dingen.
Geef duidelijk je grenzen aan als dit nodig is; spreek uit naar de ander dat jouw grens bereikt is. Sta voor wie je bent en wat je wilt. En wees hierbij ook vooral consequent! Blijf steeds op dezelfde manier reageren, anders leer je de ander dat het prima is jouw grenzen te overschrijden …..
Het overkomt jou vast ook wel eens, dat mensen je overvallen met een verzoek en dat je vrijwel automatisch ja zegt; je wilt de ander immers niet teleurstellen.
In dat geval kan het helpen om te zeggen dat je er eerst even over wilt nadenken en dat je erop terugkomt. Wanneer iemand je onder druk zet kan je zeggen dat diegene je overvalt met zijn vraag en dat je geen keuzes wilt maken waar je weer op terug moet komen, want dat is vervelend voor allebei. Gebruik die bedenktijd om jezelf de volgende vragen te stellen:
- Zeg je ja omdat je het echt wil of omdat je je anders schuldig of gespannen voelt?
- Wordt je blij van van het verzoek of voelt het meer als een last?
- Wat levert het je op als je ja zegt?
- Wat levert het je op als je nee zegt?
En zelfs als je al ja gezegd hebt, kan je nog steeds op je besluit terugkomen. Wat hierbij helpt is je excuus aanbieden, bv: “Ik vind het heel vervelend, maar ik moet terugkomen op onze afspraak”.
Onthoud dat jouw mening er net zo goed toe doet als de mening van de ander. Ze zijn allebei evenveel waard!
Hoe goed ken jij jezelf?
Wat mij betreft is het vergroten van zelfkennis de eerste stap voor wie wel wat hulp kan gebruiken bij het (her)kennen, stellen en behouden van zijn grenzen. Ben of ken jij iemand die zichzelf in bovenstaand verhaal herkent? Wil jij ook meer zelfinzicht om zo de beste versie van jezelf te worden? Opgeleid als lifecoach & wandelcoach, wandel ik graag een stukje met je mee. Laten we samen kijken hoe ik je verder kan helpen. Mijn praktijkruimte is de natuur, de allermooiste werkplek die ik me kan bedenken.
Ben je benieuwd hoe een (wandel)coachsessie met mij in zijn werk gaat? Zet vandaag de eerste stap en neem contact op voor een gratis en vrijblijvende kennismakingswandeling. Of stuur dit artikel door als jij iemand kent die moeite heeft met het herkennen, aangeven en/of bewaken van zijn grenzen?
Tip: Speciaal voor wie zijn zelfkennis wil vergroten heb ik een nieuw coachprogramma ontwikkeld: ‘Vergroot je zelfkennis’.
Meer lezen?
In het verlengde van dit thema heb ik meerdere meerdere blogs geschreven:
- Ken jij het verschil tussen helpen en pleasen?
- Heb jij het gevoel ook zoveel te ‘moeten’?
- Last van stress? Heb jij al eens op je ademhaling gelet?
- De eerste stap bij stressklachten
- Care Yourself!
- Heb jij geen tijd of heeft het geen prioriteit?
- Alles onder controle? Schijn bedriegt!
Herken jij jezelf? Heb je tips of wil je reageren? Laat dan hieronder een reactie achter.
Laten we samen kijken hoe ik je verder kan helpen; zet vandaag die eerste stap!
Lifecoaching In 2012 kwam Lifecoaching op mijn pad. Lifecoaching heeft mij zoveel gebracht, ik heb zoveel geleerd over mezelf én over mijn medemens. Lifecoaching heeft mij geleerd meer inzicht te krijgen in mezelf (zelfkennis): Wie ben ik? Wat wil ik? Wat kan ik? Mijn kwaliteiten en mijn valkuilen. Mijn kernwaarden (dat wat ik belangrijk vind). Hoe ik mezelf zie versus hoe anderen mij zien. Mijn behoeften en verlangens. Het herkennen en bewaken van mijn grenzen. Mijn visie, passie, missie. Handvatten voor zelfreflectie (inzicht in eigen gedachten, gevoelens, gedrag en het gevolg hiervan). En nog heel veel meer. Ik heb geleerd om vaker stil te staan bij mezelf, contact te maken met mijn binnenste, met mijn gedachten en gevoelens. En met de woorden die daarbij horen. Tot op de dag van vandaag ben ik dankbaar voor alle inzichten en handvatten die lifecoaching mij heeft gegeven. Mede dankzij Lifecoaching heb ik de moed gehad om mezelf om te scholen, van (overspannen) directiesecretaresse naar lifecoach. Nu, ruim 10 jaar later heb ik een eigen (wandel)coachpraktijk ‘Coaching in Green’. Ik heb van mijn zwakte mijn kracht gemaakt. Al wandelend buiten in de vrije natuur of het park om de hoek, begeleid ik mijn klanten tijdens de reis van hun leven, wanneer ze zelf de weg even kwijt zijn.![]()